Passover là gì? Lễ vượt qua năm 2023 là ngày nào?

Lễ Vượt Qua, còn gọi là Pesach hay Passover, là lễ hội vô cùng quan trọng trong văn hóa tôn giáo của người Do Thái. Lễ Vượt Qua 2023 sẽ diễn ra vào khoảng cuối tháng 3 đến đầu tháng 4. Vậy Lễ Vượt Qua là gì?

Lễ Vượt Qua được tổ chức hàng năm để tưởng nhớ sự kiện Chúa giải phóng dân Israel thoát khỏi ách nô lệ của vương triều Ai Cập cách đây hơn 3000 năm. Theo truyền thống, lễ kéo dài trong 1 tuần lễ, bắt đầu bằng lễ tế chiên vào đêm 14 rạng sáng 15 tháng Nisan theo lịch Do Thái. Sau đó các gia đình thưởng thức bữa tiệc Vượt Qua truyền thống cùng các nghi thức tưởng niệm.

Đây là dịp đoàn tụ quan trọng của người Do Thái mỗi năm. Cùng tamlinh360 tìm hiểu chi tiết về khái niệm và ý nghĩa của Lễ Quá Hải nhé!

passover là gì? Lễ Quá Hải là gì?

Lễ Vượt Qua, còn gọi là Pesach, Passover hay Lễ Quá Hải, là lễ hội vô cùng quan trọng của người Do Thái. Nó được tổ chức để tưởng nhớ việc Chúa giải phóng dân Do Thái thoát khỏi nô lệ ở Ai Cập. Lễ Vượt Qua thường kéo dài khoảng một tuần.

Vào tối ngày 14 tháng Nisan trong lịch Do Thái, tương ứng khoảng tháng 3 hoặc 4 dương lịch, người Do Thái sẽ làm lễ tế chiên ở đền thờ. Sau đó, họ sẽ đem máu con chiên đổ dưới chân bàn thờ.

Sau lễ tế, mỗi gia đình hoặc nhóm người Do Thái sẽ cùng thưởng thức bữa tiệc Vượt Qua vào buổi tối. Họ sẽ ăn thịt chiên, bánh không men và rau đắng. Bốn ly rượu được chúc phúc cũng được chia sẻ để tưởng nhớ 4 lời hứa của Thiên Chúa với dân Israel:

Lễ Vượt Qua 2023 là ngày nào?

Vào tối Thứ Tư, ngày 5 tháng 4 năm 2023 đến Thứ Năm, ngày 13 tháng 4 năm 2023 là khi Lễ Vượt Qua 2023 diễn ra.

Trọng lịch Công giáo, thì ngoài Lễ Vượt Qua còn có nhiều Lễ Trọng khá, có thể được kể đến như Lễ Thánh Gia Thất, Lễ Kính Trái Tim Đức Chúa Giêsu, Lễ Tạ Ơn,….

Nguồn gốc của Lễ Quá Hải – Passover

Ở thời Jacob, xứ Canaan nơi họ đang cư trú gặp nạn đói kém mất mùa. Ai Cập thời kỳ này là 1 quốc gia màu mỡ do phù sa của sông Nile bồi đắp. Toàn bộ gia tộc Israel, cùng với khoảng 70 tín đồ của Jacob, đã di cư đến Ai Cập và cư trú ở đó theo lời mời của Pharaoh Ai Cập.

Tuy nhiên, người Do Thái ở Ai Cập trở nên phát triển mạnh đến mức các Pharaoh quay lưng lại với họ, sử dụng họ như nô lệ và ra lệnh xử tử tất cả những đứa con trai mới sinh của họ nhằm ngăn chặn dân số gia tăng. Do Thái.

Đột nhiên, Moses xuất hiện. Ông may mắn được công chúa Ai Cập tìm thấy và nhận nuôi sau khi tránh bị tàn sát lúc mới sinh ra. Sau đó, ông đã giết 1 người lính Ai Cập để bênh vực cho đồng hương của mình, nên buộc phải chạy trốn khỏi cung điện và đi ẩn náu rồi làm nghề chăn cừu ở sa mạc Sinai.

Tại Đây, Thiên Chúa hiện ra với Moses và giao nhiệm vụ cho ông giải thoát “tuyển dẫn” khỏi cảnh bị giam cầm và đưa họ đến miền đất hứa – 1 vùng đất rộng lớn, tốt tươi tràn đầy sữa và mật ong.

Tất nhiên, yêu cầu của Moses để người Do Thái được tự do rời khỏi Ai Cập đã bị vua Ai Cập từ chối. 

Chúa đã lần lượt trút xuống những tai vạ khủng khiếp đến Ai Cập để bắt phục vua, khiến nước sông trở nên hôi thối và đẫm máu, ếch nhái bò khắp nơi, muỗi bay dày đặc và ruồi nhặng bay thành bầy vào nhà của người Ai Cập.

Từ nhà vua đến dân chúng; mọi con vật chết vì bệnh dịch; mụn nước và vết loét; mưa đá dữ dội; châu chấu bao phủ khắp đất nước và ăn sạch tất cả các loại cây trồng ngoài đồng; và sau 3 ngày, bóng tối dày đặc bao trùm khắp Ai Cập.

Tuy nhiên, quốc vương Ai Cập vẫn cứng lòng và không cho phép người Do Thái rời đi sau mỗi tai vạ. Do vậy, Thiên Chúa tuyên bố tai vạ thứ 10 và cũng là cuối cùng, nói rằng Ngài sẽ giết mọi con đầu lòng của người Ai Cập, từ thái tử quốc vương Ai Cập đang ngồi trên ngai vàng cho đến con người hầu gái đang xay cối.

Chúa đã chỉ thị cho Moses ban hành 1 mệnh lệnh rất quan trọng đối với mọi người Israel đồng thời với việc công bố trận tai vạ thứ 10 để bảo vệ những tuyển dẫn của Ngài khỏi mắc phải bị vạ lây giống người Ai Cập. Sách Xuất Hành Exodus trong Kinh Thánh có lời hướng dẫn này.

Chúa ra lệnh cho người Do Thái giết cừu rồi bôi máu của chúng lên cửa để ngăn chặn bi kịch. Các pharaoh Ai Cập buộc phải thả người Do Thái do tai vạ thứ 10 này. Người Do Thái vội vàng lên kế hoạch chạy trốn khỏi Ai Cập ngay trong đêm đó đề phòng các pharaoh thay đổi ý.

Các pharaoh quyết định truy đuổi khi họ đang chạy trốn. Khi Moses đến Biển Đỏ, Thiên Chúa đã ban ơn cho ông, khiến biển chia làm đôi để người Israel có thể đi qua. Khi dân họ rời đi, Đức Chúa Trời đã giúp làm cho biển ngập lụt 1 lần nữa, nhấn chìm quân đội của vua Ai Cập.

Đọc thêm: Nguồn Gốc & Biểu Tượng Lễ Giáng Sinh Chi Tiết Nhất Năm 2023

Ý nghĩa thật của Lễ Vượt Qua

Chúng ta kỷ niệm Lễ Vượt Qua để nhớ nhắc và để truyền lại cho thế hệ sau về những gian khổ của cuộc di cư ra khỏi chế độ nô lệ ở Ai Cập cổ đại.

Người Do Thái sẽ cùng nhau ăn tối trong những ngày lễ này, đọc sách lễ và ăn một số thức ăn tượng trưng. Tên của bữa tối đó là The Passover Seder (Seder trong tiếng Do Thái có nghĩa là lề luật).

Các loại rượu nho và ly đĩa đẹp nhất được dùng để bày biện bàn tiệc một cách trang trọng. Cuốn sách Haggadah sẽ được cả gia đình cùng đọc. Từ “haggadah” trong sách Xuất Hành Book of Exodus, có nghĩa là “kể lại”, nói rằng trách nhiệm của cha mẹ là kể lại cho con cái họ về cuộc di cư, vượt thoát khỏi Ai Cập.

Một cách đặc biệt long trọng để kỷ niệm lịch sử dân tộc là cử hành Lễ Vượt Qua với bữa Seder. Các gia đình Do Thái cùng đọc câu vượt khỏi ách nô lệ của cha ông họ trong 8 ngày liên tục. Người Do Thái sử dụng các món ăn khác với bình thường (tức là không ngon miệng) trong 8 ngày đó để chia sẻ những khó khăn của tổ tiên họ.

Rượu và sự đổ rượu là 2 nghi thức quan trọng nhất trong bữa Seder của người Do Thái. Phần lớn các nghi lễ của người Do Thái đều sử dụng rượu nho. Trước 1 ly rượu nho nên cầu nguyện, rượu sẽ thấm lấy lời. 

Khi uống rượu như nghĩa đem những lời khấn đó vào tự đáy lòng. Khi uống rượu vào Lễ Vượt Qua, người uống sẽ tràn đầy tự do và niềm tin vì lịch sử của ngày lễ được kể trên ly rượu; đó là lịch sử của niềm tin vào Thiên Chúa và tình yêu tự do.

Lễ Vượt Qua trong Kinh Thánh

Thiên Chúa hướng dẫn người Israel cách cử hành Lễ Vượt Qua đầu tiên. Sau đây là một số chi tiết liên quan đến Lễ Vượt Qua được mô tả trong Kinh Thánh.

• Vật tế lễ: Vào ngày thứ 10 của tháng Abib (hoặc Nisan), các gia đình chọn một con cừu (hoặc dê) 1 năm tuổi, và vào ngày 14, họ giết con vật đó. Vào Lễ Vượt Qua đầu tiên, người Do Thái nướng cả con vật và ăn nó sau khi rưới một ít máu của nó lên 2 thanh dọc và ngang của khung cửa – Xuất Ai Cập 12:3-9.

• Bữa ăn: Bánh mì không men và rau đắng cũng là một phần trong bữa ăn Lễ Quá Hải của dân Israel cùng cả thịt cừu (hoặc dê) – Xuất Ai Cập 12:8.

• Kỳ Lễ: Sau Lễ Passover, dân Do Thái tổ chức Lễ Bánh Không Men trong 7 ngày, kiêng bánh có men. – Xuất Ai Cập 12:17-20; 2 Sử ký 30:21.

• Giáo dục: Trẻ em được cha mẹ dạy về Jehovah Đức Chúa Trời qua Lễ này.​

• Hành trình: Dân Israel sau đó đến Jerusalem để cử hành Lễ Quá Hải ở đó – Phục truyền luật lệ 16:5-7; Luca: 2:41.

• Các phong tục khác: Lễ Pesach có rượu và bài hát trong thời của Chúa Giêsu. – Mathiơ 26:19, 30; Luca 22:15-18.

Xem tiếp: Chúa Nhật Lễ Lá 2023 Ngày Nào & Nghi Thức Cử Hành Của Người Công Giáo

Tập quán và truyền thống của Lễ Quá Hải

Lễ Vượt Qua, còn được gọi là “Pesach,” được cử hành bằng cách tránh các sản phẩm có men và cũng được kỷ niệm với các bữa tiệc Seder bao gồm các chén rượu, matzah và các loại thảo mộc đắng cũng như việc kể lại câu chuyện Xuất hành.

Để hiểu ý nghĩa của Lễ Pesach, chúng ta hãy khám phá với truyền thống và phong tục của lễ này nhé.

Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ

Theo truyền thống, người Do Thái dọn dẹp nhà cửa kỹ lưỡng trước và sau lễ để loại bỏ bất kỳ bằng chứng nào về chametz là bánh mì có men. Vì chametz là đại diện cho sự nô lệ và chuyên chế, nên việc sở hữu hoặc thậm chí tiêu thụ nó trong mùa lễ là bị cấm. 

Thay vào đó, để minh họa cho việc dân Israel rời khỏi Ai Cập nhanh chóng nên người Do Thái đã ăn matzo, 1 loại bánh mì không men.

Người Do Thái thường đến thăm nhà của họ trong kỳ nghỉ để tiêu thụ, bán hoặc loại bỏ tất cả chametz. Điều này bao gồm bất kỳ loại thực phẩm nào được sản xuất từ ​​lúa mì, lúa mạch, yến mạch, lúa mạch đen hoặc đã tiếp xúc với nước và có thể nổi lên, ngoài bánh mì và các món nướng khác. 

“Bedikat chametz” đề cập đến quá trình tìm kiếm và loại bỏ chametz,  nó thường được thực hiện vào buổi tối trước đêm đầu tiên của Passover.

Bởi vì những vật này có thể đã tiếp xúc với chametz, nên theo truyền thống, người ta thường sử dụng các món ăn và dụng cụ nấu nướng riêng cho lễ trong kỳ nghỉ. Một số người Do Thái thậm chí còn có bếp riêng hoặc không gian ăn uống tại nhà chỉ dành cho bữa ăn Lễ Vượt Qua.

The Seder

Trong ngày lễ này, 1 bữa ăn và nghi lễ theo phong tục được gọi là The Seder được cử hành. Các gia đình và cộng đồng nên tụ họp để kỷ niệm việc giải phóng Do Thái khỏi ách nô lệ ở Ai Cập cổ đại. Họ ăn mừng sự tự do và di sản trong Seder, được tổ chức vào đêm đầu tiên và thứ hai của Lễ Vượt Qua (chỉ có đêm đầu tiên được tổ chức ở Israel).

Haggadah, cuốn sách kể lại câu chuyện Exodus và đưa ra hướng dẫn về cách thực hiện Seder, là nguồn gốc của những lời cầu nguyện và đoạn văn xoay quanh cấu trúc The Seder.

Việc này do chủ gia đình chủ trì và bao gồm một số hoạt động, chẳng hạn như chúc phúc bằng matzo và rượu, đọc kinh Haggadah và kể câu chuyện về Cuộc di cư.

Người Do Thái cũng ăn nhiều loại thực phẩm mang tính biểu tượng trong thời kỳ Seder, chẳng hạn như matzo, rau đắng và charoset (loại trái cây và quả hạch).

Mỗi món ăn như đại diện cho 1 yếu tố khác nhau của câu chuyện Cuộc di cư. Chẳng hạn, cỗ xe ngựa tượng trưng cho vữa mà dân Israel dùng để xây dựng các thành phố của Pharaoh, trong khi rau đắng tượng trưng cho sự cay đắng của cảnh nô lệ.

Seder là 1 truyền thống nổi bật và quan trọng của người Do Thái cho phép các gia đình và cộng đồng tụ họp lại với nhau để tưởng nhớ quá khứ trong khi vẫn duy trì tôn vinh nền độc lập và di sản của họ.

6 món ăn trên đĩa Seder, mỗi món có một ý nghĩa riêng liên quan đến câu chuyện về Lễ Vượt Qua.

Afikomen

Trong nghi lễ Seder, một miếng matzo được chia làm hai và giấu dưới dạng afikomen. Nửa còn lại được dành cho một bữa ăn khác trong khi nửa đầu được dùng như một phần của nghi thức Seder.

Afikomen thường được chủ nhà giấu trong suốt thời kỳ Seder, và trẻ em được khuyến khích tìm kiếm nó. Sau khi được phát hiện, nó thường được đổi lấy một món quà nhỏ hoặc một số tiền mặt. Sau khi kết thúc bữa ăn chính, Afikomen thường được dùng như thức ăn cuối cùng của người Seder theo truyền thống.

Người ta tin rằng phong tục afikomen có từ thời kỳ cổ đại mà điều quan trọng là phải thu hút sự chú ý và tham gia của trẻ em trong buổi lễ Seder kéo dài. Nhiều gia đình Do Thái hiện nay coi nó như một thứ bắt buộc phải có trong lễ kỷ niệm Lễ Vượt qua của họ.

Làm rớt một giọt rượu

Vào những thời điểm cụ thể trong Seder, người ta thường làm đổ một giọt rượu ra khỏi cốc của mình. Phong tục này được gọi là “karpas yayin” hoặc “maror yayin”, tùy thuộc vào việc giọt nước bị đổ khi ăn karpas (một loại rau nhúng trong muối) hay maror (một loại thảo mộc có vị đắng).

Rượu bị đổ ra như một biểu tượng buồn cho nỗi đau mà những người dân phải chịu đựng khi còn là nô lệ ở Ai Cập cổ đại. Ngoài ra, nó còn như một lời nhắc nhở về 10 bệnh dịch mà Chúa đã giáng xuống người Ai Cập để thuyết phục Pharaoh giải phóng dân Do Thái khỏi cảnh nô lệ.

Hành động đổ một giọt rượu tượng trưng cho nỗi đau và sự mất mát của dân Israel cũng như sự nhẹ nhõm, niềm vui của họ khi được giải thoát.

Chén của Elijah

Chén của Elijah là một loại chén rượu độc đáo được giữ riêng biệt với những chiếc khác và không được uống trong thời kỳ Seder. Nó chứa rượu vang hoặc nước ép nho và được đặt trên bàn Seder.

Chiếc cúp mang tên nhà tiên tri Elijah, người được coi là sứ giả của Chúa trời và là thần hộ mệnh của dân tộc Do Thái. Truyền thống cho rằng Elijah sẽ xuất hiện để thông báo sự xuất hiện của Đấng cứu thế Mê-si-a và sự cứu chuộc của thế giới.

Như một dấu hiệu của sự lạc quan cũng như háo hức về sự xuất hiện của cả Elijah và Đấng cứu thế, chén Elijah được đặt trên bàn Seder.

Cửa nhà thường được mở tại Seder để chào đón Elijah một cách tượng trưng. Sau đó, như một lễ vật dâng lên Elijah, chủ nhà rót ít rượu trong chén vào một cái chén khác và đặt nó ngoài cửa. Chén Elijah là một phong tục nổi bật và thiết yếu của người Do Thái, đóng 1 vai trò quan trọng trong Lễ Vượt Qua.

Lời Kết

Chúng tôi hy vọng rằng bằng cách chia sẻ những thông tin này với bạn thì giờ đây bạn đã hiểu rõ hơn về Lễ Vượt Qua là gì, tượng trưng cho điều gì và thời điểm diễn ra trong năm. Cảm ơn các bạn đã theo dõi các nội dung bài viết của tamlinh360 và hãy nhớ thường xuyên theo dõi trang chủ chúng tôi để cập nhật nhiều tin tức hữu ích khác nhé.