Phong Tục Lễ Cúng Bến Nước Của Người Ê Đê Chi Tiết Nhất Năm 2023

By Thầy Tú Bình Chánh Updated on

Lễ cúng bến nước là một trong các nét đẹp văn hóa truyền thống của người đồng bào Ê đê và ở Tây Nguyên – Buôn Ma Thuột bên cạnh lễ hội Cồng chiêng, hay các nghi lễ khác…. Đây là cơ hội để bạn có thể trải nghiệm nhiều phong tục độc đáo và đặc biệt. Vậy để hiểu được nghi thức này thì cùng tham khảo bài viết dưới đây của tamlinh360.com nhé

le cung ben nuoc cua nguoi E De

Nguồn gốc của Lễ cúng bến nước

Cộng đồng dân tộc người Ê Đê đã tổ chức ngày lễ cúng bến nước từ rất lâu đời. Người dân tộc tôn trọng và bảo vệ nguồn nước của họ vì họ thường xây dựng một ngôi làng gần nơi đó. Đặc biệt thương gia sẽ cùng anh em khấn bái tổ tiên, ông bà cùng các vị thần linh núi rừng để tìm bến nước mới khi muốn lập buôn làng khác theo phong tục xưa nay.

Chủ bến nước là người được tôn vinh, trao quyền sở hữu khi khám phá ra bến nước đầu tiên. Người này phụ trách việc tế lễ mỗi năm một lần khi mới lập trong buôn làng. Con cháu thế hệ sau sẽ tiếp nối truyền thống của tổ tiên. Lễ cúng này đã trở thành một phần trong truyền thống văn hóa của đồng bào Ê Đê từ bao đời nay, thu hút rất nhiều bạn bè gần xa đến tham dự.

Tham khảo thêm: Lễ Phật Đản 2023 Là Gì? Điều Tạo Sức Hút Cho Đại Lễ Vesak?

Ý nghĩa của lễ hội cúng bến nước

Toàn bộ ngôi làng sẽ tập trung cho một buổi lễ cúng bến nước sau khi kết thúc mùa thu hoạch trong năm. Đây là dịp để tạ ơn Thần Nước đã ban cho làng nguồn nước trong lành,  tinh khiết cũng như mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, đời sống người dân ấm no.

Người dân trong làng tụ họp vào ngày này để nói về cuộc sống và công việc của họ trong sản lượng một năm qua.

Lễ cúng bến Buôn Ma Thuột – Đắk Lắk mang tính chất thân mật cao dù không hoành tráng như Lễ hội đua voi Buôn Đôn hay quy mô như Lễ hội cà phê. Điều này cũng giống như một ngày lễ mà con cháu quây quần, cúng tổ tiên, rồi ăn uống, ca hát, nhảy múa vui vẻ mong cầu một vụ mùa mới bội thu.

Nét văn hóa đặc sắc của lễ cúng bến nước

Tất nhiên đã là truyền thống của một dân tộc thì chắc chắn sẽ có rất nhiều nét văn hóa đặc sắc trong lễ cúng bến nước Tây Nguyên, vậy đó là gì thì cùng khám phá ở phần tiếp theo dưới đây:

Trước ngày tổ chức lễ

Già làng và chủ tại bến nước sẽ họp người dân trước lễ vài ngày để họ chuẩn bị. Những người trẻ tuổi thường được giao nhiệm vụ dọn dẹp khu vực cầu cảng, nguồn nước và sửa chữa đường vào. Còn nhà cửa, đường làng ngõ xóm đều do những người phụ nữ đảm đang và những cụ già yếu sức quét dọn.

Người dân trong xóm sẽ bỏ công sức, vật chất tùy theo hoàn cảnh cho phép. Bạn có thể tham gia vào các hoạt động thú vị như nấu rượu cần, tập đánh cồng chiêng và cúng dường trong Lễ cúng Bến Buôn Ma Thuột. 

Xong xuôi mọi thứ, chủ bến, thầy cúng và người giúp việc sẽ cùng nhau dựng một chiếc bàn tre nhỏ ngay sát mép nước để chuẩn bị cho nghi lễ ngày hôm sau.

Đọc thêm: Nghi Thức Lễ Cúng Đầu Năm Tại Nhà Chi Tiết Nhất Năm 2023

Lễ cúng bến nước của người Ê đê

Mọi người sẽ tập trung tại nhà cộng đồng vào giờ đã định để chia nhau rượu cần, mổ lợn, gà, treo chiêng trống và trang trí mâm lễ,… Lễ bến cúng nước sẽ có 3 phần. Có nghi lễ mời tổ tiên về làm lễ, cúng nguồn nước, chúc sức khỏe chủ bến. Mỗi phần sẽ đi kèm với một lễ vật riêng như 1 con gà hoặc 1 con lợn và 1 ché rượu cần.

Thầy cúng sẽ khấn báo làng về việc tổ chức lễ cúng trước khi mời các vị thần linh và ông bà, tổ tiên của chủ bến nước về dự. Sau đó mọi người tiến ra bến đò thường ở đầu làng. Không dừng lại, họ đi thẳng đến nơi. Đám đông sẽ chờ đợi ở bến trong khu vực khi thầy cúng thực hiện nghi lễ và đổ rượu từ chiếc bầu vào bát đồng.

Thầy cúng không ngừng tạ ơn Thủy thần và cầu bình an trong tiếng chiêng trống. Ông rưới bầu rượu lên các tàu lá dâng lễ vật, khấn lần thứ hai trước mặt Thần, rồi đặt lễ vật lên bàn nứa. 

Bầu rượu sau đó được rưới xuống sông như để thông báo với thần linh rằng dân làng đã dâng lễ vật để tạ ơn. Tiếp theo những người phụ nữ được giao nhiệm vụ lấy nước mang đến nhà cộng đồng và đổ đầy các ché rượu.

Người dân địa phương bắt đầu lễ hội ấm cúng khi trời sập tối. Trong tiếng cồng chiêng rộn vang, cả làng cùng nhau ăn uống. Xung quanh đống lửa giữa sân, họ nhảy múa.  Ai có đồ ăn ngon ở nhà, từ chai rượu ngon đến ống cơm và miếng thịt thì mang đến đám. Trong tiếng chào đón, cười nói của những người dự lễ cúng, nhà nọ mời nhà kia.

Xem tiếp: Cách Sắm Lễ Cúng Cầu An Đầu Năm Tại Nhà Đầy Đủ Nhất Năm 2023

Địa điểm và thời gian tổ chức lễ hội bến nước

Lễ cúng bến nước cũng giống như lễ hội Cồng chiêng của người Ê đê, không có ngày ấn định cụ thể mà thường được tiến hành vào giữa tháng 3, ngay sau khi đồng bào Ê Đê thu hoạch xong mùa màng. 

Làng sẽ tiến hành nghi lễ này trước hoặc sau ngày các gia đình cúng lúa mới. Họ chọn một ngày trăng tròn để có thể cùng nhau tận hưởng buổi tối trong khi thưởng thức ánh trăng rực rỡ. Mọi người sẽ tập trung tại nhà cộng đồng vào ngày được chỉ định.

Những thông tin về lễ cúng bến nước Tây Nguyên mà tamlinh360 gửi đến mọi người với mong muốn các nét đẹp, truyền thống, phong tục của người Ê đê sẽ được biết đến rộng rãi và phát huy hơn nữa. Để biết thêm nhiều nền văn hóa tốt đẹp tại Việt Nam thì hãy theo dõi trang chủ của chúng tôi nhiều hơn nhé.

Bài viết liên quan