Tết Thanh Minh Là Ngày Gì? Vào Ngày Nào Trong Năm 2023
Tết Thanh Minh là ngày nào trong năm 2023? Bài văn khấn Tết này của dân tộc ta đối với ông bà tổ tiên như thế nào? Hoạt động của mọi người thường làm để đón Tết này là gì? Nếu như bạn đang có những thắc mắc này thì hãy theo dõi và tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi – Tamlinh360 nhé!
Tết Thanh Minh 2023 là ngày gì?
Tết Thanh Minh không có ngày cố định, bắt đầu từ ngày 4 – 5/4 (sau khi hết Xuân phân) và kết thúc vào khoảng ngày 20 – 21/4 (tức là bắt đầu Tết Cốc Vũ). Trong ngày hội này, con cháu cùng nhau về thăm mộ tổ tiên, cùng nhau quét dọn mồ mả, tổ chức mâm cỗ cúng gia tiên, mong tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu để họ luôn khỏe mạnh và bình an.
Tết Thanh Minh năm 2023 nhằm thứ Ba, ngày 5 tháng 4 năm 2023 (ngày 15/02/2023 là Ngày Quý Tỵ, tháng Ất Mão, năm Quý Mão). Đây là ngày lễ Dương lịch tháng 4 mà bạn không thể bỏ qua được.
Nguồn gốc và ý nghĩa Tết Thanh Minh
Nguồn gốc của Tết Thanh Minh
Theo nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn Hùng Vĩ, Tiết Thanh Minh là một trong 24 tiết khí. Thời tiết này được lập trình theo quan niệm của các nước phương Đông.
Nghĩa đen, thanh là khí trong, thanh là sáng. Tiết Thanh Minh có nghĩa là khi tiết trời mát mẻ, quang đãng. Tiết Thanh minh là tiết thứ 5 trong 24 tiết khí, bắt đầu sau Tết Nguyên đán 45 ngày và sau Đông chí 105 ngày.
Tết Thanh Minh kéo dài khoảng 15-16 ngày, và ngày đầu tiên được gọi là Tết Thanh Minh. Tết Thanh minh năm 2023 sẽ rơi vào ngày 5/4 dương lịch (15/2 âm lịch), sau khi kết thúc tiết xuân phân và kéo dài đến hết ngày 20/4.
Ngoài Tết Thanh Minh, những ngày đầu tháng 3 còn có lễ Đập Thành hay còn gọi là lễ đạp cỏ. Đó là một lễ hội cũng bắt nguồn từ Trung Quốc, vào dịp này nam nữ mua cho nhau những bộ quần áo đẹp để cùng nhau đi du xuân.
Ý nghĩa
Đối với người Việt Nam, Tết Thanh Minh là dịp để con cháu trở về với cội nguồn tổ tiên. Dù đi công tác xa nhưng hôm đó cả nhà tụ tập đi tảo mộ rồi về nhà quây quần bên mâm cơm gia đình. Những ngôi mộ sạch sẽ, ngăn nắp như thể hiện lòng thành kính của họ đối với tổ tiên.
Trong dịp Tết Thanh Minh, các nghĩa trang thường trở nên đông đúc, tấp nập, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” nét văn hóa đẹp của người Việt Nam. Dạy con cháu phải biết hiếu thảo, kính trọng ông bà cha mẹ ngay khi còn sống, không đợi đến khi chết mới tỏ lòng kính trọng.
Hoạt động của người Việt thường làm trong Tết Thanh Minh
Đi tảo mộ Thanh Minh
Đối với người Việt Nam, Tết Thanh Minh là ngày con cháu tưởng nhớ tổ tiên. Con cháu sẽ chuẩn bị lễ vật, thắp hương trước mộ phần của người đã khuất, sau đó tiến hành quét dọn mồ mả để mong tổ tiên phù hộ độ trì cho con cháu mạnh khỏe, bình an.
Sau khi đào mộ xong, các thành viên cùng nhau về nhà bày mâm cơm cúng bàn thờ tổ tiên và cùng nhau ăn uống, hàn huyên tâm sự, gắn kết tình huyết thống trong gia đình.
Làm lễ cúng
Trong ngày này, ngoài việc dọn dẹp phần mộ thì tục cúng bái hay chuẩn bị mâm cỗ cúng cũng là một phần quan trọng khiến nhiều người thích thú.
Mọi người trong gia đình sẽ đi chợ mua đồ để chuẩn bị mâm cúng, tùy theo phong tục, từng địa phương mà việc chuẩn bị mâm cúng sẽ khác nhau, nhưng trên hết vẫn là mâm cơm cúng bình thường để mời ông bà tổ tiên cùng ăn, cùng nhau uống rượu, không phô trương, không mở tiệc linh đình.
Một số ngày lễ dương lịch, âm lịch tháng 2 mà bạn nên biết là: hội Chùa Trầm, lễ hội Kén rể, hội miếu Ông Địa,…
Cách cúng Tiết Thanh Minh
Lễ vật cần sắm cho Tiết Thanh Minh
Lễ vật thường có: Thịt, gà, rượu, giò chả.
- Mâm cúng đầy đủ gồm xôi, gà, canh măng, miến xào.
- Hương, hoa, đèn, trầu cau, tiền vàng, hoa quả.
Hướng dẫn cách làm lễ tảo mộ
Ngoài mộ
Lễ tảo mộ được thực hiện ở ngoài mộ, gia chủ sắp xếp lễ vật, lưu ý hoa quả, tiền vàng đặt chung, còn lễ mặn đặt riêng. Sau đó thắp hương và đèn, chỉ nên cắm 1 hoặc 3 que, cấm cắm 2 que và lạy 3 lạy để tỏ lòng thành kính với chính quyền thần hộ mệnh rồi mời tổ tiên về và bắt đầu đọc văn khấn,…
Trong khi chờ hương tàn, mọi người vào lăng mộ gia đình thắp hương và xin phép ông bà để cho quét dọn. Lễ cúng xong, mọi người dọn dẹp, sửa sang. Khi tuần hương được 2/3 lúc này mọi người mới tạ ơn, hóa vàng, xin lộc rồi ra về.
Ở nhà
Khi cầu nguyện tại nhà, điều quan trọng cần lưu ý là:
- Dọn dẹp nhà cửa, đặc biệt là bàn thờ tổ tiên.
- Chuẩn bị mâm cỗ tại nhà để cúng sau khi dọn dẹp mồ mả.
- Thắp hương và cúng cũng giống như các nghi lễ khác. Khi hành lễ cần phải thành tâm và giữ thái độ trang nghiêm để thể hiện lòng thành kính với tổ tiên.
Bài văn khấn Tết Thanh Minh cho ông bà tổ tiên
Văn khấn ngoài mộ
“Sắm lễ tảo mộ Tiết Thanh minh thường bao gồm: Hương đèn, trầu cau, tiền vàng, rượu thịt (chân giò, gà luộc hoặc một khoanh giò nạc), hoa quả.
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con Kính lạy Hương linh………………(Hiển khảo, Hiển tỷ hoặc Tổ Khảo………….
Hôm nay là ngày.………….
Nhân tiết:………………………….
Tín chủ (chúng) con ……………………………
Ngụ tại:…………………….
Chúng con và toàn thể gia đình con cháu, nhờ công ơn võng cực, nền đức cao dầy, gây dựng cơ nghiệp của………….. chạnh lòng nghĩ đến âm phần ở nơi hoang vắng, tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước mộ, kính mời chân linh……………………lai lâm hiến hưởng.
Chúng con xin phép được sửa sang phần mộ, bồi xa, bồi thổ, tu sửa minh đường hậu quỷ cho thêm vững chắc. Nhờ ơn Phật Thánh phù trì, đội đức trời che đất chở, cảm niệm Thần linh phù độ, khiến cho được chữ bình an, âm siêu dương thái. Con cháu chúng con xin vì chân linh..……..Phát nguyện tích đức tu nhân, làm duyên, làm phúc cúng dâng Tin Bảo, giúp đỡ cô nhi quả phụ, tế bần cứu nạn, hiếu thuận tông nhân để lấy phúc này hướng về Tiên Tổ.
Cúi xin linh thiêng chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì con cháu, qua lại soi xét cửa nhà. Che tai cứu nạn, ban tài tiếp lộc, điều lành mang đến, điều dữ xua đi. Độ cho gia đạo hưng long, quế hờ tươi tốt, cháu con vinh hưởng lộc trời, già trẻ nhuần ơn Phật Thánh.
Chúng con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám.”
Văn khấn tại nhà
“Tùy theo mỗi gia đình, có thể làm mâm cơm cúng với đầy đủ xôi, gà luộc, hoặc giò, canh măng, miến, thêm đĩa xào,.. hoặc chỉ thắp hương bình thường với hoa quả tươi, trà tàu, thuốc lá… để thông báo với gia tiền tiền tổ, ông bài,… đã khuất về ngày Thanh Minh.
Gia chủ sửa sang quần áo nghiêm túc, đứng trước hương án, thắp hương, đốt đèn, sau đó khấn:
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương chư phật, chư phật mười phương.
Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ…
Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia
Hôm nay là ngày… tháng… năm…
Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi…, sinh tại xã…, huyện…, tỉnh… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.
Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.
Kính dâng lễ bạc: trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh Minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.
Con thành tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà… phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho công việc của gia đình con đều thuận buồn xuôi gió, gặp nhiều may mắn.
Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!
Nam mô A di Đà Phật!”
Những điều cần lưu ý để tránh xui xẻo
Khi đi tảo mộ Tết Thanh Minh, có những điều bạn nên biết để tránh những điều xui xẻo như:
- Khi đi ngang qua mộ người khác, không nên giẫm đạp, ném đá đồ cúng của người khác, sẽ mang lại những điều xui xẻo cho bạn, đặc biệt là trẻ em và thanh niên.
- Đối với phụ nữ đang có kinh nguyệt, phụ nữ mang thai, người bị phong thấp không nên ra mộ vì ở đây có khí lạnh, năng lượng xấu.
- Vì tảo mộ là lúc gia đình quây quần bên nhau nên họ thường chụp những bức ảnh lưu niệm. Tuy nhiên, điều này không được khuyến khích trong khu vực nghĩa trang, vì vậy việc chụp ảnh ở đây bị hạn chế.
- Khi quét dọn mồ mả phải lau chùi sạch sẽ trước sau đó mới kiểm tra tình trạng của mộ đề phòng chuột, rắn, rết bò vào bên trong.
- Đừng nói đến việc chỉ tay vào mộ người khác để tránh mang lại xui xẻo cho bản thân cũng như thể hiện lòng thành kính với người đã khuất.
Bên cạnh đó, bạn cũng nên tìm hiểu rõ hơn về các ngày lễ dương lịch, âm lịch tháng 3 như sau: Tết Hàn Thực, ngày Quốc tế phụ nữ,…
Một số câu hỏi cần giải đáp
Tết Thanh Minh có phải Tết Hàn Thực không?
Theo TS.KTS Vũ Thế Khanh, tuy Tết Thanh Minh và Tết Hàn Thực có những năm có cùng ngày nhưng hai ngày này thực chất lại có ý nghĩa và nguồn gốc hoàn toàn khác nhau.
Tết Thanh Minh là ngày đầu tiên của tiết Thanh minh, là một trong 24 tiết khí mỗi năm, kéo dài khoảng 15-16 ngày, từ ngày 4-5/4 đến ngày 20-21/4 dương lịch hàng năm.
Trong khi đó, Tết Hàn Thực bắt nguồn từ một truyền thuyết xa xưa ở Trung Quốc với việc tưởng nhớ vua Tấn Văn Công ở Giới Tử Thôi. Tết Hàn Thực kéo dài từ mùng 3 tháng 3 đến mùng 5 tháng 3 âm lịch hàng năm.
Đâu là cách tính ngày Thanh Minh?
Theo quy ước, tiết Thanh minh là khoảng thời gian bắt đầu vào khoảng ngày 4 hoặc 5 tháng 4 khi kết thúc xuân phân và kết thúc vào khoảng ngày 20 hoặc 21 tháng 4 dương lịch theo múi giờ Đông Á khi tiết Cốc vũ được bắt đầu.
Trên đây là những thông tin về Tết Thanh Minh, bạn đã thu thập được thông tin bổ ích cũng như là biết được trong năm 2023 thì Tết này rơi vào ngày nào rồi đúng không nào? Đừng quên truy cập trang chủ Tamlinh360.com để cập nhật nhiều kiến thức bổ ích nhé!
