Sắm lễ vật, mâm cúng ngày Tết đầy đủ nhất năm 2023

Mỗi dịp tết đến xuân về, gia đình nào cũng làm mâm cúng ngày Tết để cúng ông bà, tổ tiên. Mỗi vùng miền khác nhau lại có mâm cỗ Tết với những món ăn khác nhau. Song, cho dù có sự khác nhau ấy, mâm cỗ này vẫn là lòng thành của con cháu cúng lên ông bà, tổ tiên, thể hiện mong muốn được bình an, suôn sẻ. Hãy đọc bài viết hôm nay của Tâm Linh 360 để rõ hơn về điều này nhé!

Mâm cúng ngày Tết gồm những lễ vật nào?

Mâm cúng ngày Tết mùng 1 – Mâm cơm cúng Tết Nguyên Đán

Ngày 30 Tết, gia đình làm mâm cỗ mời ông bà, thần linh về ăn Tết cùng con cháu, chủ sự. Sáng mùng 1, sáng đầu năm mới, người ta thường làm mâm cỗ cúng, mời cấp trên dùng cơm đầu năm để tỏ lòng thành kính.

“Nguyên” có nghĩa là bắt đầu, “Đán” có nghĩa là buổi sáng sớm. Tết Nguyên Đán được hiểu là buổi sáng bắt đầu một năm mới. Sáng mùng 1, người ta thường chuẩn bị mâm cơm trang trọng, mời ông bà vào dùng cơm và khấn những lời tốt đẹp.

Theo sách “Tín ngưỡng Việt Nam” của tác giả Lưu Ánh, mâm cúng mùng 1 Tết gồm: mâm ngũ quả, hương hoa, giấy tiền vàng mã, đèn, nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng (hoặc bánh tét).

Có thể là cỗ chay hoặc cỗ mặn nhưng mâm cơm ngày Tết cần được chế biến ngon và trang nghiêm. Ở Hà Nội và các tỉnh phía Bắc, mâm cơm cỗ truyền thống thường có “bốn bát, sáu đĩa”, nhà giàu có nhiều hơn (tám bát, tám đĩa).

Các bát trên mâm cỗ gồm:

• Một bát bóng thả và nước dùng gà hoặc canh rau củ thái hình hoa.
• Một bát miến nấu lòng gà.
• Một bát măng khô ninh thịt lợn.

Các đĩa gồm có:

• Đĩa gà luộc (thông thường là gà trống thiến nhưng được chuẩn bị từ chiều 30 Tết vì đầu năm, mọi người kiêng sát sinh).
• Đĩa nem
• Đĩa giò xào, giò lụa
• Đĩa xôi gấc
• Đĩa nộm
• Bánh chưng, mứt Tết

Ở miền Trung và miền Nam, mâm cúng Tết mùng 1 có một số thay đổi trong món ăn. Chẳng hạn, mâm cỗ miền Nam thường có: bánh tét, dưa món, canh khổ qua nhồi thịt, thịt kho, tôm rang… 

Còn mâm miền Trung có: bánh chưng hoặc bánh tét, dưa hành, bò cuốn, nem, bánh tổ. … Tùy từng vùng miền mà mâm cỗ có sự biến tấu linh hoạt trong các món ăn, nhưng chắc chắn đây đều là những món ăn truyền thống được chế biến rất kỳ công.

Mâm cúng mùng 2 Tết (Cúng thần linh, gia tiên)

Sau khi đưa ông bà về quê ăn Tết cùng con cháu, cúng mùng 1, mùng 2 cũng tương tự. Cúng mùng 2 cũng là để mời các thần linh, gia tiên về ăn cơm, phù hộ độ trì cho con cháu.

Mâm cỗ miền Trung và miền Nam dường như linh hoạt hơn tùy theo khu vực. Thông thường, người ta cúng các món ăn truyền thống ngày Tết như canh mướp đắng nhồi thịt, thịt kho hoặc bò rim, nộm, chả giò, dưa hấu đỏ… 

Có nhà bày mâm cỗ vào ngày mùng 2 như một mâm cơm thịnh soạn của gia đình, mời các bậc cao niên cùng ăn cơm với con cháu. Ngoài ra, người ta còn cúng trà, rượu và một lọ hoa tươi.

Mâm cúng mùng 3 Tết (cúng hóa vàng)

Mâm cúng mùng 3 hay còn gọi là cúng hóa vàng hay cúng tiễn chân ông bà tổ tiên sau 3 ngày Tết nóng nực cùng con cháu. Có nhiều gia đình thực hiện tục cúng này vào ngày mùng 3 vì đây là ngày bắt đầu của những ngày ngọt ngào, hạnh phúc.

Tùy theo điều kiện của mỗi gia đình mà lễ hóa vàng có thể khác nhau. Tuy nhiên, theo niềm tin phổ biến, những món quà sau đây thường được trình bày:

• Một mâm cỗ mặn tùy nhà mà có bánh chưng, gà luộc, thịt luộc, nem rán, giò chả, canh, thịt kho, rượu,…
• Tiền âm phủ, vàng mã mỗi loại một ít
• Mâm ngũ quả
• Hoa tươi
• Hương
• Bánh kẹo, mứt
• Trầu cau, thuốc lá
• 2 cây mía (Theo dân gian, quan niệm cây mía để các cụ chống đi cho đỡ mỏi hoặc có thể sử dụng để gánh các đồ cúng về trời).

Gia chủ hãy đọc thêm về nhiều mâm cúng khác như sau: Mâm cỗ cúng rằm tháng 7, rước ông bà, cúng động thổ, xe mới, khai trương, giải hạn, giỗ ông bà cha mẹ, giao thừa,…

Mâm cúng cơm ngày Tết tại 3 miền

Mâm cơm cúng ngày Tết miền Bắc

Với người dân xứ Bắc, mâm cỗ Tết luôn được cân đo đong đếm hài hòa. Từ sắc – hương – vị đến sự liên tưởng thịt – rau, khô – nước… Linh hồn của bữa cơm Tết là bánh chưng xanh, tiếp đến là thịt đông, dưa hành.

Và không thể bỏ qua món gà luộc rắc lá chanh ăn kèm với xôi. Ăn kèm gồm chả giò, nem rán, cải muối, nộm… Ngoài ra, đại diện cho món nước còn có giò heo nấu măng lưỡi heo, miến lòng gà…

Mâm cơm ngày Tết miền Trung

Do đặc điểm địa lý, mâm cơm ngày Tết ở miền Trung thường là những món mặn, để được lâu. Từ đó trở đi, các món hải sản như tôm, cá… được coi là đặc trưng của mâm cỗ Tết miền Trung. Các món ăn miền trung luôn đa dạng, tươm tất và trang trọng. Vì những cư dân của Center mong muốn một năm mới sung túc, đủ đầy.

Đó là mâm có bánh chưng hoặc bánh tét, tôm rim, thịt kho, gà, chả giò, thịt kho mắm ruốc… Ngoài ra, còn có các món ăn dân dã như măng xào, giá đỗ xào, mít trộn. .. Đặc biệt, món ăn đặc trưng ngày Tết trong mâm cỗ miền Trung là bánh cuốn. Có thể kể đến chả ram, thịt luộc, chả, cá hấp, bánh đa ăn kèm rau sống, bún tươi…

Mâm cỗ ngày Tết miền Nam

Nói đến mâm cơm Tết ở miền Nam, sự phong phú và đa dạng, mới lạ được thể hiện rõ nét. Mâm cỗ Tết miền Nam không thể thiếu món thịt kho với trứng muối, giá chua và canh khổ qua. 

Miền Nam cũng thích dùng bánh tét hơn bánh chưng (nhất là các tỉnh miền Tây). Rồi đến gỏi ngó sen, giò thủ, dưa món, củ kiệu, tôm khô, tai heo ngâm giấm… Để thể hiện sự no đủ, sang trọng, món ăn miền Nam cũng có thể kết hợp với các món lạ. trong những ngày Tết. Chẳng hạn như cá chim hấp gừng, bò nhồi tỏi, trứng kho…

Như vậy, mâm cúng ngày Tết là một trong những nét văn hóa đặc trưng của người Việt trong dịp Tết Nguyên Đán. Đây không chỉ là nơi để tưởng nhớ đến những người đã khuất mà còn là nơi để tôn vinh và cầu nguyện cho sự bình an, phúc lộc đến với gia đình. Hãy luôn theo dõi Tamlinh360.com để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích nhé!