Khám phá tục lệ lì xì ở Việt Nam và các nước châu Á

By Thầy Tú Bình Chánh Updated on

Tục lệ lì xì là một phần không thể thiếu trong văn hóa Việt Nam trong dịp Tết Nguyên Đán. Nó bao gồm việc tặng tiền mừng tuổi, hay còn gọi là “tiền lì xì”, cho trẻ em, ông bà cha mẹ,… như một biểu tượng của sự may mắn và thịnh vượng. Vậy thì nguồn gốc, ý nghĩa của phong tục này là gì? Cùng tham khảo bài viết dưới đây của https://tamlinh360.com/ để rõ hơn nhé!

tuc le li xi

Tục lệ lì xì có nguồn gốc từ đâu?

Lì xì là tên gọi thông thường của ngày Tết Nguyên Đán ở Việt Nam và các nước Châu Á. Kết quả là mọi người sẽ bỏ tiền vào những chiếc phong bì được trang trí rực rỡ để kỷ niệm tuổi trẻ của họ.

Phong tục này bắt nguồn từ Trung Quốc cổ đại. Truyền thuyết kể rằng vào đêm giao thừa, quái vật thường xuất hiện. Yêu quái này có sở thích xoa đầu trẻ em khi chúng ngủ, khiến chúng cảm thấy ngu ngốc hoặc khiến chúng bị sốt cao. 

Đây là lý do tại sao các gia đình có trẻ em thường phải thức trắng đêm để canh chừng yêu quái và không làm hại chúng.

Một hôm có 8 tiên nữ đi ngang qua thấy yêu quái đang xoa đầu bọn trẻ nên hóa thành đồng xu đặt cạnh bọn trẻ. Cha mẹ của họ bọc những mảnh này trong vải đỏ để xua đuổi tà ma.

Phép lạ này có tác dụng rất lớn. Những đồng xu này sẽ nhấp nháy bất cứ khi nào yêu quái đến, khiến chúng hoảng sợ bỏ chạy.

tuc le li xi co nguon goc tu dau

Lâu dần, câu chuyện này lan truyền khắp các hang cùng ngõ hẻm. Kể từ đó, mỗi đêm giao thừa, người ta thường bỏ tiền vào bao đỏ và đưa cho trẻ em với hy vọng chúng sẽ khỏe mạnh và chóng lớn. Đó là hành động chúc Tết.

Có một điều bạn cần lưu ý là, vào ngày Tết, việc được mời nhậu là điều không thể tránh khỏi. Bạn nên học cách từ chối bia rượu lịch sự. Hơn nữa, trước khi đón Tết thì gia chủ cũng nên tìm hiểu các món ăn ngày Tết để những ngày đầu năm được trở nên ý nghĩa hơn nhé!

Ý nghĩa của phong tục lì xì ngày Tết

Đó là một phong tục tốt đẹp của người Việt Nam để gửi lời chúc may mắn và những điều tốt đẹp sẽ đến. Người ta thường lì xì trong ba ngày đầu năm mới hoặc có thể kéo dài đến mùng mười tết.

Người Việt tin rằng tất cả các thành viên trong gia đình sẽ quây quần bên mâm cơm vào sáng mùng 1 Tết. Sau đó, họ sẽ chúc Tết nhau và thăm hỏi bạn bè, người thân. xung quanh để chúc Tết.

y nghia cua phong tuc li xi ngay tet

Trong những ngày đầu tiên của năm mới, con cháu sẽ chúc thọ ông bà cha mẹ, ông bà sẽ lì xì cho con cháu và họ hàng để chúc mừng sinh nhật đối phương. 

Các gia đình khác sẽ nhận lì xì từ gia chủ với tiền nhiều hay ít tùy theo điều kiện kinh tế của mình. Và khách mời cũng sẽ lì xì cho con cháu của gia chủ.

Thông thường số tiền lì xì sẽ là số lẻ, điều này có nghĩa là tiền sẽ ở lại mãi mãi. Bạn có thể mừng tuổi bằng quà hoặc tiền, nhưng quan trọng hơn cả là khía cạnh hình thức.

Tục lệ lì xì ở Việt Nam có gì đặc biệt?

Theo phong tục, mỗi đêm giao thừa hay ngày đầu năm, các gia đình người Việt Nam ta tụ tập thắp nén nhang cúng tổ tiên, ăn uống vui vẻ để đón mừng năm mới.

Cũng là dịp để con cháu trong nhà chúc Tết ông bà, cha mẹ và nhận lì xì mừng tuổi. Bao lì xì đỏ bên trong đựng một số tiền nhỏ tượng trưng cho lời chúc may mắn, sức khỏe, thành công trong công việc và học tập mà người lớn muốn gửi đến các em nhỏ.

tuc le li xi o viet nam co gi dac biet

Ngày nay, việc tổ chức sinh nhật không còn giới hạn trong ngày mùng một, mùng ba mà chỉ cần có không khí Tết là lúc nào cũng có thể lì xì cho con cháu.

Cũng vì thế, phong tục lì xì không còn giới hạn ở việc người lớn lì xì cho trẻ nhỏ. Chỉ cần bạn là người đã đi làm và gắn bó, bạn có thể mừng tuổi những bậc cao niên như cha mẹ, ông bà. 

Không chỉ các bậc cha mẹ trong gia đình, phong tục lì xì đã lan rộng khi bạn bè, đồng nghiệp, hàng xóm chúc Tết cũng có thể lì xì cho nhau.

Lời chúc ngày Tết cũng rất khác biệt biệt so với lời chúc ngày của Mẹ, ngày của Cha,…

Quan niệm lì xì của một số nước châu Á

Không chỉ có ở Việt Nam mà nhiều quốc gia trên châu Á cũng có tục lệ lì xì, bạn có thể tham khảo qua thông tin dưới đây nhé!

STTQuốc giaTục lệ lì xì
1Trung QuốcTục lệ lì xì được gọi là “Hồng bao”, do đó mà phong bao lì xì luôn có màu đỏ, màu của hạnh phúc và may mắn.
Quy tắc khi tặng bao lì xì là tránh số 4 – trùng tên với từ “tử” – có nghĩa là chết trong tiếng Trung Quốc.
Bắt buộc phải niêm phong Hồng càng chặt càng tốt.
Khi nhận bao lì xì, người nhận nên nhận bằng cả hai tay.
Không nên mở bao lì xì trước mặt người tặng mà nên cất bao lì xì dưới gối trong vòng 1 tuần hoặc mang theo bên mình trong 16 ngày đầu năm mới được mở.
2Hàn QuốcTục lệ lì xì trong tiếng Hàn được gọi là “Sabae”. 
Khi Tết đến, trẻ em sẽ mặc trang phục truyền thống của Hàn Quốc là Hanbok và thực hiện nghi lễ chào ông bà tổ tiên để tỏ lòng biết ơn công sinh thành, dưỡng dục.
Sau đó, trẻ em sẽ bắt đầu nhận lì xì và chúc may mắn trong ngày đầu năm mới.
Người lớn sẽ trao nhau những món quà là những món ngon của Hàn Quốc như nhân sâm, rượu soju và chuẩn bị quà Tết, nước uống để chiêu đãi lũ trẻ khi họ trở về nhà.
3Nhật BảnTục lệ lì xì trong tiếng Nhật được gọi là “Otoshidama”.
Giá trị của bao lì xì phụ thuộc vào độ tuổi của trẻ em và mối quan hệ trong gia đình. 
Khác với màu đỏ ở các quốc gia khác, bao lì xì ở Nhật Bản sẽ có màu trắng và có ghi tên người nhận sau đó được niêm phong.
Đó cũng sẽ là sự tôn trọng giữa người gửi và người nhận, kín đáo và không so sánh giúp lan tỏa thông điệp bình an và may mắn cho một năm hạnh phúc hơn.
Khi người Nhật bước qua tuổi 20 theo đại đa số tuổi của người Nhật, họ sẽ không nhận lì xì nữa mà sẽ bắt đầu lì xì cho những người trẻ tuổi hơn.
4Singapore, đặc biệt là người HoaBao lì xì đỏ với những đồng xu mới mệnh giá từ 2 đô la Singapore đến 20 đô la Singapore gửi đến các em nhỏ, ông bà, cha mẹ kèm lời chúc.
Ngoài tiền mặt, người dân nơi đây còn lì xì qua séc, vàng, voucher, vé xe tháng,..
5Đài LoanDùng tiền chẵn và phải là tiền trong bao lì xì với ý nghĩa cầu may mắn, mới mẻ cho ngày Tết – khác với Việt Nam dùng tiền lẻ để cầu sung túc quanh năm.
6MalaysiaDiễn ra vào ngày 11/8 hàng năm trong ngày lễ Eidal – Fitr của người Hồi giáo.
Những bao lì xì màu xanh lá cây – màu truyền thống gắn liền với tín ngưỡng của các quốc gia theo đạo Hồi được trao cho những vị khách đến chơi nhà trong dịp này.

Nên lì xì bao nhiêu mới đủ?

Theo thời gian, ý nghĩa của bao lì xì cũng dần mất đi vẻ đẹp vốn có. Đây là lúc người ta thường đặt câu hỏi “bao nhiêu là đủ?”. Điều này nhấn mạnh đến vấn đề vật chất hơn là vấn đề thuộc tinh thần.

Trước đây, người Việt Nam để bao lì xì đỏ mệnh giá 500 đồng và 10.000 đồng. Hiện nay, mệnh giá bạc trong bao lì xì thường cao hơn tùy theo đẳng cấp của người nhận. 

nen li xi bao nhieu moi du

Chẳng hạn, đối với cha mẹ, người Việt Nam thường gửi bao lì xì cao hơn để bày tỏ lòng thành kính mong cha mẹ luôn mạnh khỏe.

Dù với tên gọi nào thì bao lì xì vẫn giữ nguyên ý nghĩa vốn có của nó là cầu chúc cho người nhận một năm mới may mắn, sức khỏe dồi dào.

Hiện nay, bao lì xì không chỉ có màu đỏ hay màu vàng truyền thống mà đã có thêm nhiều mẫu để đáp ứng sở thích của mỗi người.

Một số điều cần lưu ý về tục lệ lì xì

Tiếp theo, hãy cùng điểm qua một số lưu ý cần tránh khi tặng và nhận lì xì ngày Tết để nhận được nhiều may mắn hơn nhé.

Không nên dùng bao lì xì ngoài màu đỏ và vàng

Người xưa thường quan niệm rằng, thiệp chúc mừng thường dùng màu đỏ hoặc màu vàng, tượng trưng cho sự may mắn và tài lộc đầu năm. 

Hiện nay, khái niệm này không còn phổ biến nữa khi các mẫu hoa chúc mừng hiện nay có rất nhiều kiểu dáng, màu sắc đa dạng, hiện đại phù hợp với thị trường người dùng.

Không nên dùng bao lì xì ngoài màu đỏ vàng

Cấm kỵ số 4

Tiền mừng tuổi Tết nên tránh số 4, ví dụ 40, 400, vì theo quan niệm dân gian, số 4 đọc là Tử và đồng âm với Tứ nên người xưa rất kỵ con số này. Con số thích hợp để lì xì là số 8, tượng trưng cho sự thịnh vượng và tài lộc.

Không dùng tiền cũ để lì xì

Khi lì xì đầu năm nên dùng tiền mới, bởi người ta luôn mong muốn những điều cũ sẽ bỏ lại sau lưng năm cũ và đón nhận những điều mới khi Tết đến. 

mot so dieu can luu y ve tuc le li xi

Ngoài ra, tiền cũ bỏ vào bao lì xì sẽ mang lại những điềm xấu nên vào dịp cuối năm, người ta thường đổi tiền mới để mừng tuổi đầu năm.

Không lì xì với số tiền lẻ

Nên cho một số tiền chẵn vào phong bao lì xì với ngụ ý cả năm sung túc. Tương tự như đám cưới, tiền chẵn thường sẽ được dùng thay cho lời chúc mừng. Nhưng cũng có những số tiền tương ứng với những con số tài lộc ý nghĩa như 168, 188.

Đừng xin thêm lì xì

Hiện nay, nhiều trẻ em rất chú ý đến số tiền trong bao lì xì, nếu ít quá vẫn có trẻ muốn xin thêm tiền ông bà, bố mẹ. Sẽ là bất kính và mất đi ý nghĩa truyền thống của tục mừng tuổi đầu năm.

Không nhận tiền may mắn bằng một tay

Khi nhận lời chúc mừng sinh nhật, dù là người lớn hay trẻ em cũng nên nhận bằng cả hai tay để thể hiện sự tôn trọng đối với người tặng.

Không mở ngay bao lì xì trước mặt người tặng

Việc lì xì tùy vào khả năng kinh tế của mỗi người mà số lượng sẽ khác nhau, việc mở bao lì xì là việc riêng, không được mở ngay trước mặt người nhận. Đây là một hành động được cho là rất thô lỗ, không tôn trọng tấm lòng của người được lì xì.

Bài viết hôm nay của Tâm Linh 360 đã chia sẻ đến các bạn những thông tin liên quan đến tục lệ lì xì một cách chi tiết nhất. Hy vọng rằng, mọi người sẽ cập nhật được nhiều nội dung hữu ích. Đừng quên theo dõi và ủng hộ chúng tôi nhiệt tình nhé!

Bài viết liên quan