Lý Do Tại Sao Lại Chọn Gà Trống Thiến Để Cúng Vào Ngày Tết Chuẩn Nhất Năm 2023
Nhiều người rất thắc mắc tại sao lại chọn gà trống thiến để cúng vào ngày Tết mà không chọn gà mái hay gà trống thường thì bài viết này tamlinh360.com sẽ giải đáp cụ thể về quan niệm, phong tục và truyền thống dân tộc lâu đời của người Việt Nam ta.
Tại sao lại chọn gà trống thiến để cúng vào ngày Tết?
Để có thể giúp hiểu rõ hơn về truyền thống Việt Nam tại sao người ta chọn gà trống thiến để cúng vào ngày Tết thì chúng ta cần biết lý do phong tục người Việt chọn gà trống cúng đêm giao thừa.
Quan điểm của người Việt ta cho rằng hình tượng con gà không còn xa lạ. Con gà liên quan đến cuộc sống hàng ngày, văn hóa địa phương, ẩm thực và thậm chí cả những hoạt động tâm linh.
Theo các chuyên gia nghiên cứu về tôn giáo, tín ngưỡng truyền thống, con gà tượng trưng cho Mặt trời, báo hiệu một ngày khởi đầu mới.
Theo phong tục nước ta, mọi người chọn một con gà trống để cúng sở dĩ như vậy vì mâm cúng giao thừa là cúng 12 vị thần, thời điểm kết thúc một năm và bắt đầu một năm mới
nhưng phải là gà trống choai, không khuyết tật, mào đỏ, mỏ vàng, chân vàng và quan trọng nhất là còn thuần nên người ta thường chọn mua những con gà trống đã thiến để đảm bảo rằng con gà trống này còn tinh khiết.
Ước vọng của người Việt về một năm mới ấm no, sung túc hơn năm cũ còn được thể hiện qua việc cầu kỳ chọn gà để cúng.
Tham khảo thêm: Hướng Dẫn Đặt Gà Cúng Sao Cho Đúng Tại Gia Chuẩn Nhất Năm 2023
Ý nghĩa gà trống thiến cúng ngày Tết
Gà tế thần hay còn gọi là gà cúng, gà tế, gà hiến sinh là gà, thường là gà trống dùng để tế (dâng) lên Thần, thánh hoặc tổ tiên nhân dịp lễ hội, cúng bái, kiêng kỵ hoặc phục vụ một nghi thức tôn giáo nào đó.
Hiến tế động vật là một truyền thống văn hóa lâu đời. Dê, cừu, bò, trâu, ngựa và trong một số nền văn hóa là lợn, trong đó gà là một trong những con vật hiến tế – thường được chọn rất quan trọng.
Gà là một trong nhóm tam sinh (ba con vật hiến sinh) trong truyền thống phương Đông. Người xưa cho rằng gà trống có nhiều phẩm chất quý và đẹp hơn các loại gia cầm khác nên được chọn làm vật hiến tế thần linh, tổ tiên. Mọi người quan niệm rằng có được con gà cúng đẹp đảm bảo một năm mới hạnh phúc.
Đối với người Việt Nam
Ở nước ta, gà hiến sinh được chọn là gà trống thiến và thường được nấu để cúng chứ hiếm khi hiến sống, người ta luộc chín rồi bày lên bàn thờ hoặc trên bàn cúng rồi mới mang ra đãi tiệc mọi người cùng thưởng thức.
Gà cúng rất phổ biến trong các dịp cúng giỗ, lễ, Tết. Luộc gà cúng phải cẩn thận hơn nhiều so với luộc gà dùng hàng ngày. Gà cúng giao thừa phải thể hiện lòng thành kính của gia chủ.
Quan niệm dân gian
Gà trống là một con vật quan trọng trong văn hóa dân gian Việt Nam, đại diện cho cả thiện và ác cũng như dự đoán tương lai.
Đầu năm, một số cộng đồng dân tộc thường đặt trước bàn thờ một con gà trống cúng, cắt tiết, thả ra để xem đầu gà khi chết sẽ quay về hướng nào để tiên tri năm đó làm ăn có bị thất bại hay không.
Năm đó gia đình sẽ làm ăn phát đạt nếu đầu gà được thờ cúng lúc chết quay về nhà gia chủ hoặc vị trí nơi thờ ma.
Việc làm ăn năm đó sẽ gặp nhiều thử thách và tốn kém nếu đầu gà quay ra cửa. Nếu vẫn như vậy, họ sẽ bắt con gà khác để cúng; nếu không, họ phải mời một thầy phù thủy để giải nó. Người Kinh có cách chọn gà đơn giản hơn.
Gà trống thiến ngon hơn so với gà trống thường
Người nông dân kinh nghiệm muốn vỗ béo gà trống phải thiến những con gà con mới cất tiếng gáy vì dù to hơn gà mái nhưng thịt gà lại dai, không ngon. Nhờ đó gà trống sẽ ít hiếu chiến, kém năng động và dễ tăng cân hơn do bị thiến.
Từ đó, gà trống thiến có hình dáng to gấp 3 – 4 lần gà thường. Thịt gà cũng sẽ mềm, ngọt, không nhũn như gà tây, nhiều mỡ, da dày và giòn, sau khi luộc lên có màu vàng tươi rất đẹp.
Vì thịt gà trống thiến rất ngon nên mọi người thường dùng gà trống thiến để ăn vào dịp Tết hoặc làm quà biếu. Một bài hát phổ biến trong dân gian Việt Nam mô tả thịt gà trống thiến thơm ngon:
“Chập chập thôi lại cheng cheng
Con gà trống thiến để riêng cho thầy”
Mâm cỗ cúng Tết là một việc vô cùng quan trọng trong các gia đình Việt Nam vì điều đó không chỉ là truyền thống phải được lưu giữ lại mà còn là cách để tỏ lòng thành kính với tổ tiên, nhớ về cội nguồn và bày tỏ hy vọng về tương lai cùng đón giao thừa với người thân.
Vì vậy, gà trống luôn được tuyển chọn kỹ càng. Người Việt ngày nay, nhất là người thành thị, khi cúng không còn ưu tiên chọn gà trống thiến hơn gà thường, nhưng nhiều người vẫn làm như vậy để cầu phúc, cúng ông bà tổ tiên trong ngày Tết.
Hy vọng những thông tin trong nội dung bài viết trên về lý do tại sao lại chọn gà trống thiến để cúng vào ngày Tết sẽ giúp mọi người hiểu rõ hơn về phong tục truyền thống này của Việt Nam và gìn giữ tốt hơn. Mong rằng mọi người sẽ yêu thích và theo dõi trang chủ tamlinh360 của chúng tôi nhiều hơn nhé.
