Sự Tích Chầu Bé Bắc Lệ Là Ai Và Cách Dâng lễ Chuẩn Nhất Năm 2023

By Thầy Tú Bình Chánh Updated on

Một trong những ngôi chùa cổ nhất của Lạng Sơn là đền thờ Chầu bé Bắc Lệ, đã nhiều năm được che bóng bởi những tán cây xum xuê. Vậy thì sự tích Chầu bé Bắc Lệ là ai hay văn khấn cũng như hầu đồng như thế nào sẽ được diễn giải chi tiết ở bài viết hôm nay của tamlinh360.com nhé.

Chầu bé Bắc Lệ là ai?

Chau be Bac Le la ai

Chầu bé Bắc Lệ là vị thứ mười một trong Thập Nhị Vị Chầu Bà của Đạo Mẫu Tứ Phủ. Chầu Bé là dân tộc người Nùng, sinh ra ở một vùng quê Bắc Lệ thuộc tỉnh Lạng Sơn, dưới thời Lê Thái Tổ. 

Ngài thường xuyên hiển linh ngự đồng và là một vị thánh vô cùng linh thiêng. Vì rất có thể bà là người cuối cùng trong hàng Tứ Phủ Chầu Bà sau Chùa Mười Đồng Mô nên được gọi là Chầu Bé. 

Chầu anh linh khuyến khích mọi người làm nông nghiệp, trồng trọt, giúp đỡ người viễn xứ tha hương và thỉnh thoảng xuất hiện với tư cách là thương nhân và người chữa bệnh. Thế nên Mẫu đệ nhị thượng ngàn chính là hiện thân của bà.

Tìm hiểu thêm: Sự Tích Về Bà Chúa Sơn Trang & 12 Cô Sơn Trang Chuẩn Nhất Năm 2023

Sự tích Chầu bé Bắc Lệ

Sinh ra ở vùng Bắc Lệ, Chầu bé Bắc Lệ là người gốc Nùng. Tương truyền, Chầu bé là hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn và được Đức Thái Tổ ban cho phép thần thông. 

Một bản kể về cuộc đời của Chầu bé mô tả ngài như một vị thánh đã cống hiến cả cuộc đời mình để phụng sự Bà Chúa Thượng Ngàn. Chầu bé có sức mạnh lay động núi trời, thỉnh thoảng lại dùng lá giả hóa thành hàng thật để trêu thiên hạ. 

Mặt khác, chầu cũng khuyến khích mọi người làm việc chăm chỉ trong nhiều giờ, lên núi đến rừng để trồng trọt, chăn nuôi gia súc. Chầu mách với người phàm rằng có điều tốt và điều xấu.

Đôi khi Chầu Bé và Bà Chúa Sơn Trang được cho là tương đồng nhau. Những người trần thường  mời nhất là Chầu bé Bắc Lệ. Những vị Chầu bé cuối cùng là những người bảo vệ ngôi đền, và họ sẽ chỉ ngự cho đến khi về chính ngôi đền. Họ có thể được kể đến là:

  • Chầu Bé Đông Cuông – Đền Đông Cuông, Yên Bái
  • Chầu Bé Đồng Đăng – Đền Đồng Đăng, Lạng Sơn
  • Chầu Bé Tam Cờ – Đền Tam Cờ, Tuyên Quang
  • Chầu Bé Đền Ghềnh – Đền Ghềnh, Hà Nội

Mặc dù có thể nhìn thấy Chầu bé ở một vài ngôi đền, nhưng người ta cho rằng Chầu bé Bắc Lệ đều giáng ở khắp mọi nơi. Và địa điểm tâm linh được tôn kính nhất chính là miếu Chầu bé Bắc Lệ.

Đền cúng Chầu bé Bắc Lệ ở đâu?

xã Tân Thành, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, có một ngôi đền thờ Chầu bé Bắc Lệ nằm trên một ngọn đồi cao. Bà Chúa Thượng Ngàn được thờ ở đền Bắc Lệ, và Chầu bé được suy tôn trong đền là vị thánh Chầu Bà của hệ thống thờ Mẫu Việt Nam.

Den cung Chau be Bac Le o dau

Thông thường, trước khi khấn Thánh Mẫu, người ta phải khấn tấu Chầu bé. Hơn nữa người dân địa phương và du khách từ khắp mọi nơi hay lấy nước từ đền Bắc Lệ vào các ngày lễ để lau bức tượng như một phần của nghi lễ tôn giáo cho lễ tắm ngai.

Dù đã trải qua nhiều lần tôn tạo, trùng tu nhưng đền Bắc Lệ vẫn giữ được phong cách kiến ​​trúc truyền thống và là nơi thu hút đông đảo khách hành hương thập phương đến tham quan, cầu bình an. Ai cũng bày những mâm đẹp và đầy đặn để cúng.

Đọc tiếp: Đền Ông Hoàng Bơ Thanh Hóa Được Thờ Cúng Ở Đâu? Cách Dâng Lễ Chi Tiết Nhất Năm 2023

Hầu giá của Chầu bé Bắc Lệ

Chầu bé là một trong những vị thánh Chầu Bà thường xuyên về ngự đồng nhất. Trước kia, Chầu về ngự chỉ mặc quần và áo ngắn đến hông, đầu chít khăn gấm thổ cẩm, chân đi xà lạp cùng vai gánh gùi hoa. 

Khi Chầu trở lại đồng, ngài thường mặc áo sơ mi đen (hoặc chàm). Chầu bé hay khai quang múa mồi khi về đồng; có lần lại đến chứng tòa Sơn Trang, chít khăn cho tân đồng, hoặc chứng mâm giầu trình tựa như Chầu Đệ Nhị, Chầu Lục.

Di chuyển tới đền Chầu bé như thế nào?

Chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn 2 cách thức di chuyển đến đền thờ Chầu bé từ hướng Hà Nội đến địa điểm như sau:

Phương tiện công cộng

Các bến xe Mỹ Đình, Giáp Bát, Gia Lâm là nơi hành khách có thể lên xe khách cho hành trình kéo dài 2 tiếng đến bến xe Bắc Lệ cách đền khoảng 300m. Giá vé dao động từ 100.000 – 170 đồng/ người.

Chuyến tàu dự kiến ​​mất khoảng 3 tiếng: Hiện tại, bạn có thể lựa chọn di chuyển đến đền Bắc Lệ bằng tàu Hà Nội – Bắc Lệ, rất thuận tiện. Chỉ cách Đền Bắc Lệ tầm 500 với 3 tiếng đồng hồ di chuyển. 

Phương tiện cá nhân

Ngoài ra bạn có thể di chuyển bằng ô tô cá nhân với thời gian dự kiến là 2 giờ đồng hồ theo hướng dẫn sau:

QL6/Nguyễn Trãi – Nguyễn Xiển – ĐCT20 – QL1A đi theo biển báo cho QL5/ Bắc Ninh/ Lạng Sơn (Phí cầu đường) – Đường cao tốc Hà Nội Bắc Giang/ QL1A/QL37 – Đường cao tốc Bắc Giang Lạng Sơn – ĐT 242/ ĐT 245 – Đền Công Đồng Bắc Lệ.

Văn Chầu bé Bắc Lệ

Dưới đây là 2 bản văn khấn phổ biến được mọi người thực hiện khấn vái:

Bản văn khấn 1

Trên sơn lâm ngôi cao mát mẻ
Con thỉnh mời chầu bé ngự chơi
Ai lên tới Cao Sơn xứ Lạng
Hỏi thăm đền chầu bé nơi nao
Hỏi ra Bắc Lệ đi vào
Ngôi đền chầu ngự thấp cao mấy tầng
Ngàn cỏ hoa nghiêng mình rủ lá
Bầy chim muông bách thú quỳ tâu
Chim oanh ríu rít bên lầu
Phượng Hoàng tung cánh về chầu Động Tiên
Vượn trên non ru con rầu rĩ
Thú lâm sơn cảnh đẹp tự nhiên
Một bầu gió mát trăng thâu
Đàn thông réo rắt bên mình suối reo
Đường uốn khúc quanh đèo dốc núi
Núi hiểm nghèo cát sỏi đá ong
Một bầu sơn thuỷ thong dong
Công Đồng Bắc Lệ, Kỳ Cùng Lạng Sơn
Trăm thứ quả mang về tiến Mẫu
Hái rau bi, củ đậu măng tươi
Cơm lam, rau sắng củ mài
Ngô khoai đõ lạc sắn đồi rượu tăm
Bạn tri âm động đào tả hữu
Áo xanh chàm yểu điệu vào ra
Gót tiên quảy lẵng hái trà
Chân quấn xà cạp nón tu lờ,dao quai
Miệng chầu cười trăm hoa đua nở
Chầu phán tiếng Nùng, tiếng Thổ tiếng Kinh
Đàn thông dạo khúc thanh bình
Xênh ngô sáo trúc tính tình hoà ca
Thường dạo cảnh Bảo Hà Trái Hút
Đền Đông Cuông Đức Đại tối linh
Tuyên Quang cảnh trí hữu tình
Núi rừng Mẫu ngự, thác ghềnh cỏ hoa
Ngự cung cấm một toà thạch động
Đền Ỷ La lồng lộng ngôi cao
Cây Xanh chầu mắc võng đào
Mỏ Than chầu ngự thấp cao mấy tầng
Cảnh núi rừng đèo heo hút gió
Thú sơn lâm hoa cỏ tốt tươi
Minh Lương suối lượn quanh đồi
Chầu thường dạo cảnh khắp nơi hữu tình
Lai Châu, Suối Rút Hòa Bình
Đỉnh non Bắc Kạn một mình cheo leo.

Bản văn khấn 2

Kim chi ngọc diệp rành rành
Chầu bé Bắc Lệ giáng sinh hạ trần
Núi xếp núi mấy tầng cao thấp
Cây chen cây tràn ngập màu lam
Đền thờ chầu bé trên ngàn
Có con suối nhỏ bắc ngang chân đồi
Đàn cá lội đua bơi rẽ sóng
Nước long lanh in bóng trăng thu
ngàn thông cất tiếng hát ru
Hoa thơm quả ngọt bốn mùa ngát hương
Chầu bé thượng Thổ Mường là gốc
Áo tứ thân khăn lục đội đầu
Đai xanh kiềng bạc túi trầu
Tay cầm dao quắm, vác bầu nước khe
Dận hải sảo, đầu cài trâm trí
Vòng kim cương tam khí lồng tay
Hây hây mặt nước vơi đầy
Đẹp như hoa nở trước ngày đấu xuân
Tuổi Chầu bé đang tuần trăng độ
Phép sơn trang đức tổ ban truyền
Phép tiên biến lá làm thuyền
Bẻ ba tàu cọ giả hàng bán chơi
Bạn Thổ Mán nơi nơi tìm đến
Vượt cửa ngàn cung tiến quả hoa
Tử Long Bảo Lạc Tam Cờ
Sông Thao sông Cả sông Bờ sông Dâu
Khắp đâu đâu nức danh Chầu Bé
Tự cổ triều quốc sử còn ghi
Danh thơm Nam Bắc trung Kỳ
Giúp dân hộ quốc độ trì bốn phương
Sắc phong tặng đại vương trường trị
Trên Bắc Lệ ngàn tú khí là nơi
rừng già chầu đã dạo chơi
Lập ngôi đền thờ tả phượng hữu lân
Dòng sông Thương nước trong leo lẻo
Dải sông Tô uốn éo xinh ghê
Thông reo trúc mọc tứ bề
Đền thờ cao ngất trông về Bắc Ninh
Vẻ tinh tú bên ghềnh vị thuỷ
Chầu giáng đền trấn trị yêu ma.
Chầu về chắc giáng điện tòa
Khuông phu đệ tử vinh hoa thọ trường.

Tiệc Chầu bé Bắc Lệ vào ngày nào?

Tiệc Chầu bé Bắc Lệ thường tổ chức vào ngày 20/09 âm lịch hoặc có nơi diễn ra vào ngày 12/09 âm lịch.

Chúng tôi hy vọng rằng với những thông tin về Chầu bé Bắc Lệ có thể mang đến nhiều nội dung bổ ích cho việc đi lễ hay khấn bái của mọi người. Chúc các bạn có nhiều sức khỏe và hãy đón nhận các bài viết của trang chủ tamlinh360 nhiều hơn nhé.

Bài viết liên quan